Minister rolnictwa Stefan Krajewski podkreślił w Sejmie, że priorytetem pozostaje jak najszybsze przekazywanie środków na konta rolników, a kampania 2025 przebiega sprawniej niż rok wcześniej. Jak wskazał, kluczowe znaczenie miały zmiany w systemach informatycznych oraz uporządkowanie działań spółki Agro Aplikacje, która rozwija rozwiązania cyfrowe dla ARiMR i innych instytucji okołorolniczych.
– Rok 2025 już był rokiem innym w porównaniu do roku 2024, kiedy mieliśmy jeszcze słabo działające systemy. W tym roku tego problemu już nie było. Naprawiliśmy systemy informatyczne – zapewniał posłów Stefan Krajewski.
Minister zaznaczył, że – obok dopłat – Agencja równolegle obsługuje liczne instrumenty, w tym działania inwestycyjne w ramach PROW, Planu Strategicznego dla WPR oraz KPO, a także przesuwa środki tam, gdzie zainteresowanie interwencjami jest większe niż pierwotnie zakładano.
Zaliczki od 16 października: 70% i pierwszeństwo dla poszkodowanych przez klęski
Zaliczkowe wypłaty dopłat bezpośrednich ruszyły 16 października (najwcześniejszy termin dopuszczony przepisami UE) i trwały do końca listopada. Według ministra, zaliczki wypłacano do maksymalnego poziomu 70% należnej kwoty, a w pierwszej kolejności objęły one rolników poszkodowanych przez tegoroczne klęski żywiołowe i niekorzystne zjawiska pogodowe – ze wskazaniem m.in. gospodarstw z Żuław.
W ujęciu liczbowym, jak przekazano, środki w ramach zaliczek trafiły na konta 1,176 mln rolników. Łącznie w zaliczkach na poczet płatności bezpośrednich wypłacono ok. 9,8 mld zł – więcej niż w kampanii 2024 (o ok. 907 mln zł) i 2023 (o ok. 1,7 mld zł). Dodatkowo zaliczki w ramach II filaru WPR wyniosły ok. 1,7 mld zł, co daje łącznie 11,5 mld zł zaliczek w kampanii 2025.
Płatności końcowe od 1 grudnia: 596 tys. naliczeń i ok. 1,3 mld zł do 17 grudnia
Od 1 grudnia trwa realizacja płatności końcowych. Do 17 grudnia 2025 r. – jak podał minister – płatności końcowe naliczono dla 596 tys. rolników na łączną kwotę ok. 1,3 mld zł. ARiMR deklaruje dalsze przyspieszanie prac, aby rolnicy otrzymywali należne środki możliwie szybko. Równolegle – co podkreślono – wypłacane są także coroczne płatności obszarowe w ramach II filaru WPR, w tym m.in. ONW, płatności rolno-środowiskowo-klimatyczne, ekologiczne oraz zalesieniowe za 2025 r.
„Wąskie gardło” kampanii: ekoschematy zwierzęce
Minister wskazał jednocześnie na praktyczne ograniczenie tempa wypłat w części dotyczącej ekoschematów zwierzęcych. Zgodnie z wyjaśnieniem, elementem blokującym jest okres, dla którego liczony jest stan średnioroczny – kończący się dopiero w marcu – co przesuwa możliwość rozliczeń i wypłat w tym zakresie. Pozostałe płatności, które nie są objęte tym ograniczeniem, mają być realizowane na bieżąco.
Kredyty dla rolników: duże zainteresowanie i wzmocnienie puli środków
W drugiej części wypowiedzi minister odniósł się do trudnej sytuacji w rolnictwie w Polsce i w UE oraz do narzędzi wsparcia płynności gospodarstw. Jednym z nich ma być kredyt obrotowy z preferencyjnym – jak określił – najniższym w historii oprocentowaniem, który wzbudził „mocne zainteresowanie” wśród rolników. „Kiedy zapowiadałem, że będzie kredyt obrotowy z najniższym w historii oprocentowaniem (…) dzisiaj już te dane, które mamy, pokazują, że rolnicy są mocno zainteresowani tymi kredytami.”
Pierwsza akcja kredytowa uruchomiła 750 mln zł. Po szybkim wyczerpaniu limitów minister wystąpił do Komisji Europejskiej o zgodę na uruchomienie dodatkowych środków – ok. 2,2 mld zł przeznaczonych na kredyty – a następnie podjęto decyzję umożliwiającą uruchomienie dodatkowych 500 mln zł w ramach tej puli, aby pozytywnie rozpatrzyć wnioski już złożone w bankach. W obsłudze instrumentu mają uczestniczyć banki współpracujące z Bankiem Gospodarstwa Krajowego.
Co dalej: brak nowych kredytów w tym roku, możliwe kolejne instrumenty w 2026 – w tym konsolidacyjne
Minister zapowiedział, że w 2025 r. nie zostaną już uruchomione nowe kredyty, natomiast w 2026 r. resort ma rozważać kolejne działania. Wprost wskazano też na przygotowanie kredytów konsolidacyjnych, o które – według ministra – zabiegają rolnicy posiadający kilka zobowiązań w różnych bankach i zainteresowani „uporządkowaniem” finansów gospodarstwa.
Opracowano przez IBIMS Green na podstawie informacji z Kancelarii Sejmu.