Świadomość Europejczyków w zakresie bezpieczeństwa żywności wyraźnie wzrosła – wynika z najnowszego badania Eurobarometru 2025, przeprowadzonego na zlecenie Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA). Aż 79% obywateli UE uważa, że istnieją przepisy chroniące ich przed zagrożeniami żywnościowymi – to o 6 punktów procentowych więcej niż w 2022 roku. Jeszcze więcej, bo 76% respondentów, ufa, że Unia Europejska opiera swoje decyzje na rzetelnych opiniach naukowców.
Dyrektor wykonawczy EFSA, Nikolaus Kriz, uznał wyniki badania za bardzo zachęcające. Jak podkreślił, unijny system bezpieczeństwa żywności jest efektem ścisłej współpracy Komisji Europejskiej, EFSA i krajowych instytucji nadzorujących rynek.
– Te dane pokazują, że nasze działania przynoszą wymierne rezultaty. Coraz więcej obywateli rozumie, że bezpieczeństwo żywności nie jest oczywistością, lecz wynikiem codziennej pracy ekspertów i producentów – dodał dyrektor Nikolaus Kriz.
Czym kierują się konsumenci?
Badanie pokazuje, że Europejczycy stają się coraz bardziej świadomymi konsumentami, choć ich decyzje zakupowe wciąż determinują głównie czynniki ekonomiczne. Cena pozostaje najważniejszym kryterium dla 60% badanych, a smak dla 51%. Bezpieczeństwo żywności znalazło się na trzecim miejscu – wskazało je 46% respondentów.
Eksperci zwracają uwagę, że wzrost znaczenia kosztów o kolejne 6 punktów procentowych od 2022 roku odzwierciedla trudności finansowe wielu gospodarstw domowych. Mimo to zainteresowanie tematyką bezpieczeństwa żywności utrzymuje się na wysokim poziomie – aż 7 na 10 Europejczyków deklaruje, że interesuje się tym zagadnieniem.
Bezpieczeństwo – oczywistość czy odpowiedzialność?
Dla czterech na dziesięciu Europejczyków bezpieczeństwo żywności jest czymś, co „po prostu działa”. Z kolei 41% badanych przyznaje, że nie śledzi informacji o zagrożeniach, ponieważ zakłada, iż produkty dostępne w sklepach są bezpieczne. Następne 30% respondentów twierdzi, że wie, jak unikać ryzyka – np. poprzez odpowiednie przygotowywanie i przechowywanie żywności.
Jak zaznacza Barbara Gallani, dyrektor ds. komunikacji i partnerstwa w EFSA, taki poziom zaufania to pozytywny sygnał, ale też wyzwanie.
– Bezpieczeństwo żywności to wspólna odpowiedzialność. Rolę odgrywa nie tylko producent, ale i konsument, który może ograniczyć ryzyko poprzez higienę, sposób gotowania czy wybór zrównoważonej diety – podkreśla Gallani.
Co niepokoi konsumentów?
Choć ogólny poziom zaufania wzrasta, nie brakuje obaw. Najwięcej respondentów martwi się o pestycydy w żywności (39%), antybiotyki i hormony w mięsie (36%) oraz dodatki do żywności (35%). Coraz częściej pojawia się też niepokój dotyczący mikroplastiku – problem ten wskazało już 33% ankietowanych, o 4 punkty procentowe więcej niż trzy lata temu.
Jednocześnie zwiększyła się świadomość dotycząca chorób zwierząt (65%) i zatruć pokarmowych (62%). Według EFSA oznacza to, że konsumenci coraz lepiej rozumieją złożoność łańcucha „od pola do stołu” i rolę, jaką odgrywa w nim zdrowie zwierząt oraz środowisko.
Komu ufają Europejczycy?
Największym zaufaniem w kwestiach bezpieczeństwa żywności cieszą się lekarze rodzinni i specjaliści – ufa im aż 90% respondentów. Wysoko plasują się również naukowcy z uczelni i instytutów badawczych (84%), a także organizacje konsumenckie i rolnicy (po 82%). Co istotne, w ciągu trzech lat wzrosło też zaufanie do władz krajowych (70%) i instytucji unijnych (69%), co potwierdza skuteczność działań komunikacyjnych EFSA i Komisji Europejskiej.
Telewizja wciąż króluje, ale sieć zyskuje
Ponad połowa ankietowanych (55%) wciąż czerpie informacje o bezpieczeństwie żywności z telewizji – choć jej znaczenie spadło o 6 punktów procentowych. Coraz częściej źródłem wiedzy stają się rozmowy z rodziną i znajomymi (42%) oraz wyszukiwarki internetowe (38%). Media społecznościowe i blogi odnotowały natomiast dynamiczny wzrost – korzysta z nich już 25% Europejczyków.
Europejski system zyskuje na wiarygodności
Z badań wynika, że zaufanie do unijnego systemu bezpieczeństwa żywności jest najwyższe od dekady. Większość obywateli jest przekonana, że UE dysponuje wyspecjalizowanymi instytucjami naukowymi, które współpracują z krajowymi organami, by zagwarantować bezpieczeństwo produktów trafiających na stoły Europejczyków.
Badanie przeprowadzono wiosną 2025 roku przez sieć Verian na próbie 26 370 respondentów w 27 państwach UE oraz 5 655 osób w krajach kandydujących. Ankiety realizowano bezpośrednio – w domach lub zdalnie, w językach narodowych.
Wyniki potwierdzają, że mimo rosnących wyzwań gospodarczych i środowiskowych, europejski system bezpieczeństwa żywności pozostaje jednym z najbardziej zaufanych na świecie – a konsumenci coraz częściej rozumieją, jak ważna jest jego rola w codziennym życiu.
Opracowane przez IBIMS Green na podstawie informacji z badania EFSA (European Food Safty Authority)