IRZplus – cyfrowy fundament identyfikacji zwierząt w Polsce

Kategoria: Fakty
24 lis, 2025

System identyfikacji i rejestracji zwierząt IRZ pozostaje jednym z głównych narzędzi nadzoru nad przemieszczaniem i liczbą zwierząt gospodarskich w kraju. Odpowiedzialna za utrzymanie komputerowej bazy danych Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa prowadzi rejestr producentów, siedzib stad oraz zgłoszeń zdarzeń dotyczących wszystkich gatunków objętych obowiązkiem ewidencyjnym.

W piśmie z 17 listopada 2025 r. zastępca Głównego Lekarza Weterynarii Monika Michałowska poinformowała przewodniczącą podkomisji sejmowej Małgorzatę Tracz, że system działa zgodnie z przepisami ustawy o identyfikacji i rejestracji zwierząt. Jak napisała:

– System identyfikacji i rejestracji zwierząt działa zgodnie z wymogami ustawy i realizuje zadania określone w przepisach. 

Dodała także, że inspektorzy korzystają z IRZplus podczas kontroli terenowych, a każda kontrola kończy się protokołem obejmującym raport podstawowy oraz raporty dla poszczególnych zakładów.

Aktualne dane z bazy ARiMR

Według stanu na 31 października 2025 r. zarejestrowana populacja zwierząt gospodarskich w Polsce przedstawia się następująco:

Tabela 1. Gatunki utrzymywane w siedzibach stad (Źródło: ARiMR, stan na 31.10.2025)
GatunekLiczba siedzib stadLiczba zwierząt
Bydło251 7536 114 811
Świnie44 6419 253 027
Owce10 738263 341
Kozy10 59763 975
Jeleniowate3073 950
Wielbłądowate1 1588 015

Znaczący udział w krajowej produkcji mają również zakłady drobiarskie, których dane zostały włączone do bazy IRZ po zmianach ustawowych.

Tabela 2. Dane dotyczące drobiu (Źródło: ARiMR, stan na 31.10.2025)
GatunekZakładyLiczba ptakówJaja wylęgowe
Kury8 202354 471 180295 546 605
Indyki1 25616 252 55615 699 106
Kaczki1 1416 829 76414 376 584
Gęsi1 0491 806 7452 983 181

System działa stabilnie – ocena resortu rolnictwa

Wiceminister rolnictwa Jacek Czerniak w piśmie z 17 listopada 2025 r. poinformował, że aplikacja IRZplus działa prawidłowo. Zaznaczył, że:

System IRZplus funkcjonuje stabilnie, a problemy zgłaszane przez użytkowników mają charakter incydentalny. 

Podkreślił również, że rozwój aplikacji ma umożliwiać lepsze wykorzystanie danych, także przy płatnościach i zwrotach akcyzy.

Zmiany dotyczące trzody

W zakresie obsługi świń ARiMR zapowiedziała modyfikacje procesów przetwarzania zdarzeń, aktualizację sposobu ustalania kolejności zdarzeń w dniu spisu oraz dodanie mechanizmu rozliczania loch dobrostanowych w przypadku ich zakupu poza programami dobrostanowymi. W przesłanych materiałach wskazano, że celem jest „uporządkowanie sekwencji zdarzeń i usprawnienie procesu spisów”.

Nadchodzące rozwiązania legislacyjne

Wiceminister Czerniak przypomniał, że Sejm uchwalił ustawę o zdrowiu zwierząt, która wprowadza alternatywny system przemieszczeń świń. Zgodnie z jego słowami:

Nowe rozwiązanie pozwoli na przemieszczenia świń bez świadectwa zdrowia, jeżeli powiatowy lekarz weterynarii wyrazi zgodę. 

Dotyczy to wyłącznie obrotu krajowego i ma zmniejszyć koszty ponoszone przez producentów.

Nowelizacja przedłuża również możliwość składania papierowych zgłoszeń IRZ do końca 2026 roku dla posiadaczy bydła, świń, owiec, kóz oraz właścicieli koniowatych. W ocenie resortu ma to „ułatwić dostosowanie się do wymogów cyfrowych”.

Opracowano przez IBIMS Green na podstawie informacji z GIW, MRiRW oraz ARiMR.