Wojewoda Mazowiecki Mariusz Frankowski wydał 13 listopada 2025 r. rozporządzenie wprowadzające surowe środki związane ze zwalczaniem wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) na terenie powiatów białobrzeskiego i radomskiego. Dokument, który wszedł w życie natychmiast po ogłoszeniu, określa szczegółowe zasady postępowania, zakres ograniczeń oraz obowiązki nakładane na hodowców i instytucje odpowiedzialne za bezpieczeństwo epizootyczne.
Wyznaczenie stref zapowietrzonej i zagrożonej
Najważniejszą częścią rozporządzenia jest wyznaczenie dwóch stref: zapowietrzonej oraz zagrożonej. Strefa zapowietrzona, oznaczona na mapie kolorem czerwonym, obejmuje miejscowości w gminie Stara Błotnica oraz wybrane obszary w gminach Jedlińsk i Przytyk. W tych rejonach obowiązują najbardziej rygorystyczne ograniczenia. Gospodarstwa muszą utrzymywać ptaki wyłącznie w zamknięciu, zgłaszać każdy przypadek zwiększonej śmiertelności lub spadku produkcyjności, prowadzić ewidencję osób wchodzących na teren zakładu oraz przeprowadzać szczegółową dezynfekcję budynków, dróg wewnętrznych, sprzętu i urządzeń. Zakazane jest jakiekolwiek przemieszczanie ptaków, jaj wylęgowych, świeżego mięsa drobiowego i produktów ubocznych, a także organizowanie targów czy wystaw.
Rozległa strefa zagrożona, oznaczona kolorem niebieskim, obejmuje gminy Stromiec, Radzanów, Białobrzegi, Zakrzew, Przytyk oraz Jedlińsk. Choć przepisy są tu nieco łagodniejsze, nadal obowiązuje szereg restrykcji, w tym zakaz przemieszczania ptaków oraz organizowania zgromadzeń z ich udziałem. Właściciele gospodarstw muszą stosować środki dezynfekcyjne przy wejściach i wyjściach, utrzymywać ptactwo w zamknięciu, prowadzić dokumentację odwiedzin oraz odpowiednio neutralizować padłe sztuki.
Obowiązki dotyczące dezynfekcji i bioasekuracji
Rozporządzenie nakłada również obowiązek dodatkowej dezynfekcji w każdym zakładzie utrzymującym ptaki na obszarze objętym restrykcjami, przy użyciu preparatów z oficjalnego rejestru. Dotyczy to zarówno budynków inwentarskich, jak i sprzętu, dróg wewnętrznych czy taśmociągów transportujących jaja. Każdy przypadek dezynfekcji musi być potwierdzony dokumentem przechowywanym do czasu zniesienia stref. Dodatkowo nakazano zabezpieczenie składowanych nawozów naturalnych poprzez ich okrycie folią, aby uniemożliwić kontakt z dzikim ptactwem.
Transport zwierząt i produktów przez teren stref został ograniczony do przejazdu bez zatrzymywania, najlepiej głównymi drogami lub liniami kolejowymi, przy jednoczesnym omijaniu gospodarstw utrzymujących drób. Na granicach obu stref mają zostać ustawione żółte tablice ostrzegawcze informujące o ryzyku związanym z grypą ptaków, a w wyznaczonych miejscach zostaną wyłożone i obsługiwane maty dezynfekcyjne.
Współpraca służb i apel do hodowców
Rozporządzenie precyzyjnie wskazuje instytucje odpowiedzialne za jego realizację. Wśród nich znajdują się powiatowi lekarze weterynarii, samorządy gminne i powiatowe, Policja, Państwowa Straż Pożarna, Inspekcja Transportu Drogowego, zarządcy dróg oraz nadleśnictwa. Wszystkie służby mają obowiązek współdziałania, tak aby ograniczyć rozprzestrzenianie wirusa i ochronić mazowieckie gospodarstwa.
Wojewoda podkreśla, że działania te są niezbędne w obliczu realnego zagrożenia epizootycznego. Sezon migracyjny dzikich ptaków oraz kolejne ogniska odnotowywane w kraju zwiększają ryzyko zakażeń, a jedyną skuteczną metodą ochrony jest szybkie wdrożenie restrykcji i wzmocnienie bioasekuracji na wszystkich poziomach produkcji.
Hodowcy z objętych gmin proszeni są o dokładne zapoznanie się z obowiązującymi przepisami oraz ścisłe przestrzeganie wszystkich nakazów i zakazów. Służby weterynaryjne apelują, by natychmiast zgłaszać wszelkie niepokojące objawy w stadach i nie lekceważyć nawet drobnych odchyleń od normy, ponieważ szybka reakcja ogranicza straty i chroni cały region przed dalszym rozprzestrzenianiem się HPAI.
Opracowano przez IBIMS Green na podstawie informacji: Wojewoda Mazowiecki.