Podkomisja zebrała dane – miliardowe wsparcie dla hodowców
W piśmie z dnia 9 października 2025 r., skierowanym do przewodniczącej Podkomisji Stałej ds. Dobrostanu Zwierząt Gospodarskich i Ochrony Produkcji Zwierzęcej, poseł Małgorzaty Tracz, minister rolnictwa i rozwoju wsi Stefan Krajewski przedstawił szczegółowe zestawienie wydatków publicznych – zarówno ze środków unijnych, jak i krajowych – dotyczących sektora produkcji zwierzęcej w Polsce w latach 2020–2024.
Z dokumentu wynika, że łączna wartość wsparcia dla hodowców i producentów w tym okresie przekroczyła 17 miliardów złotych.
– Rolnicy prowadzący chów i hodowlę zwierząt w Polsce mają możliwość korzystania z różnych form wsparcia, które wdrażane jest zgodnie z przyjętym celem danego instrumentu – podkreślił minister Stefan Krajewski.
Dobrostan zwierząt – filar wsparcia unijnego
Jednym z kluczowych instrumentów finansowych było działanie „Dobrostan zwierząt” wprowadzone w 2020 roku w ramach PROW 2014–2020, a od 2023 roku kontynuowane jako ekoschemat w ramach Planu Strategicznego WPR 2023–2027.
Płatność dobrostanowa przysługiwała rolnikom utrzymującym zwierzęta w warunkach lepszych niż obowiązujące normy. Celem wsparcia było zrekompensowanie dodatkowych kosztów i utraconych dochodów związanych z hodowlą prowadzoną w podwyższonym standardzie.
Pomocą objęto hodowców świń (lochy, tuczniki), bydła (krowy mleczne, krowy mamki, opasy), owiec, kóz, koni oraz drobiu (nioski, brojlery, indyki).
W latach 2020–2024 wypłacono łącznie 2 789 896 142 zł, w tym:
- 970 121 278 zł z PROW 2014–2020,
- 1 819 774 863 zł z Planu Strategicznego WPR 2023–2027.
Wykres 1. Liczba złożonych wniosków – Dobrostan zwierząt w ramach kampanii 2020-2024 (na podstawie danych z ARiMR)
Płatności związane z produkcją do zwierząt
Polska od 2015 roku realizuje płatności związane z produkcją do zwierząt we wszystkich sektorach dopuszczonych przez UE – w tym wołowiny i cielęciny, mleka i jego przetworów oraz mięsa baraniego i koziego.
W latach 2020–2024 płatności te stanowiły istotne wsparcie dochodów hodowców bydła, krów, owiec i kóz. Płatność do bydła przysługiwała do zwierząt w wieku do 24 miesięcy, do krów – powyżej tego wieku. Dla hodowców z województw o mniejszej średniej powierzchni gospodarstw (m.in. lubelskie, łódzkie, małopolskie, mazowieckie, podkarpackie, śląskie, świętokrzyskie) stosowano łagodniejsze kryteria liczby sztuk. Płatności do owiec i kóz przysługiwały odpowiednio od 10 maciorek owczych i 5 samic kóz w wieku powyżej 12 miesięcy – bez górnego limitu zwierząt.
Zachowanie zasobów genetycznych – wsparcie dla rodzimych ras
W ramach działania rolno-środowiskowo-klimatycznego PROW 2014–2020, a następnie interwencji „Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie” w PS WPR 2023–2027, rolnicy mogli uzyskać płatności do samic i samców zwierząt ras rodzimych.
Program obejmował m.in. rasy:
- bydła: polskie czerwone, białogrzbiete, czerwono-białe, czarno-białe,
- koni: konik polski, huculski, małopolski, śląski, wielkopolski, zimnokrwisty (sokólski, sztumski),
- owiec: świniarka, olkuska, wrzosówka, merynos polski w starym typie, czarnogłówka, polska owca górska i inne,
- świń: puławska, złotnicka biała, złotnicka pstra,
- kóz: karpacka, kazimierzowska, sandomierska.
Działanie realizowano we współpracy z Instytutem Zootechniki – Państwowym Instytutem Badawczym w Krakowie, który nadzorował programy ochrony i ocenę wartości użytkowej zwierząt.
Modernizacja i inwestycje w sektorze zwierzęcym
W latach 2020–2024 w ramach PROW realizowano inwestycje modernizacyjne w trzech głównych obszarach:
| Obszar | Do końca 2024 roku wsparcie otrzymało |
| A – rozwój produkcji prosiąt | 255 beneficjentów |
| B – rozwój produkcji mleka krowiego | 1 844 beneficjentów |
| C – rozwój produkcji bydła mięsnego | 493 beneficjentów |
Źródło: MRiRW
Łączna wartość pomocy w tych trzech obszarach przekroczyła 915 mln zł, z czego większość stanowiły środki EFRROW. Dodatkowo wdrożono działania zapobiegające rozprzestrzenianiu ASF. W ramach poddziałania M05.1 zrealizowano płatności na kwotę 228 987 519,50 zł dla 4 540 beneficjentów.
Nadzwyczajne wsparcie – COVID-19, wojna i ASF
W ramach działania M21 (COVID-19) pomoc otrzymało 180 340 beneficjentów na kwotę 1 199 187 395 zł, z czego 763 mln zł pochodziło z EFRROW. W odpowiedzi na skutki wojny w Ukrainie uruchomiono działanie M22, skierowane głównie do producentów świń. Pomoc wyniosła 578 724 815 zł (30 137 beneficjentów). Dodatkowo, zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2022/467, Polska przeznaczyła 150 mln zł dla producentów świń utrzymujących lochy. Wsparcie objęło 18 157 rolników i 1,87 mln sztuk świń.
Grupy producentów
W latach 2020–2024 wsparcie finansowe otrzymały również grupy producentów rolnych (GPR) z sektora produkcji zwierzęcej – 586 608 680 zł dla 535 grup. Pomoc była wypłacana przez pierwsze pięć lat funkcjonowania grupy i mogła być przeznaczona zarówno na koszty administracyjne, jak i inwestycyjne.
Wsparcie zgodne z celami wydatkowania
Minister Stefan Krajewski podkreślił, że wszystkie działania – zarówno unijne, jak i krajowe – były realizowane zgodnie z celem wydatkowania i odpowiadały bieżącym potrzebom sektora.
– Rolnicy mają dostęp do działań zaprojektowanych na kilka lat, np. w ramach PS WPR 2023–2027, a także uruchamianych w odpowiedzi na bieżące potrzeby polskich rolników, np. w wyniku wojny na Ukrainie – czytamy w piśmie ministra.
Łączna kwota wsparcia w sektorze produkcji zwierzęcej w Polsce w latach 2020–2024 wyniosła ponad 17 miliardów złotych.
Opublikowano przez IBIMS Green na podstawie informacji z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.