Rzekomy pomór drobiu: powrót groźnej choroby
Rzekomy pomór drobiu (ang. Newcastle disease, ND) stanowi ogólnoświatowy problem dla branży drobiarskiej, powodując ogromne straty ekonomiczne w chowie i hodowli drobiu, co przekłada się na produkcję jaj i mięsa drobiowego. Zakażenie prowadzi do sapania, kaszlu, kichania i rzężenie; drżenia mięśni, paraliżu skrzydeł i kończyn dolnych, nienaturalnie skręconej szyi (torticollis); biegunki (często zielonkawej) co prowadzi do gwałtownego spadku nieśności oraz znacznej śmiertelności w stadachc(w formie welogenicznych w ciągu zaledwie 3–4 dni). Choroba znajduje się na liście chorób obowiązkowo zgłaszanych i zwalczanych.
Pięć nowych ognisk ND – dane z października
Zgodnie z komunikatem Głównego Lekarza Weterynarii z 22 października br., potwierdzono pięć nowych ognisk ND (nr 49–53/2025). Próbki badano w Państwowym Instytucie Weterynaryjnym – Państwowym Instytucie Badawczym w Puławach. Największe ognisko wykryto w Świętnie (woj. wielkopolskie, pow. wolsztyński), w gospodarstwie komercyjnym utrzymującym 294 940 kur rzeźnych. To pierwsze potwierdzone ognisko w tym województwie w 2025 roku.
Grafika 1. Mapa aktywnych ognisk rzekomego pomoru drobiu w kraju (22.10.2025 r.) Źródło: GIW
Tabela 1. Przypadki potwierdzone w październiku:
| Nr ogniska | Data stwierdzenia | Lokalizacja (miejscowość, woj.) | Liczba ptaków | Typ produkcji |
| 49/2025 | 17.10.2025 | Krzecze, podlaskie | 550 | kury nieśne |
| 50/2025 | 17.10.2025 | Świętno, wielkopolskie | 294 940 | kury rzeźne |
| 51/2025 | 19.10.2025 | Poniatowo, mazowieckie | 34 589 | kury rzeźne |
| 52/2025 | 19.10.2025 | Kobyla Łąka, mazowieckie | 140 520 | kury rzeźne |
| 53/2025 | 20.10.2025 | Biskupice Ołoboczne, wielkopolskie | 51 273 | kury rzeźne |
Łącznie od stycznia 2025 roku potwierdzono 53 ogniska ND, obejmujące 5 332 732 sztuki drobiu (wg danych GIW, stan na 22.10.2025 r.).
Zagrożenie dla branży i działania służb
Wszystkie ogniska są objęte działaniami administracyjnymi, zgodnie z przepisami rozporządzeń UE nr 2016/429 oraz 2020/687. Obejmują one ubój i utylizację zakażonych zwierząt, dezynfekcję pomieszczeń, a także wyznaczenie stref zapowietrzonej i zagrożonej w promieniu odpowiednio 3 i 10 km od ognisk. Służby weterynaryjne prowadzą również nadzór epizootyczny, a hodowcom mają obowiązek bezwzględnego przestrzegania zasad bioasekuracji – od dezynfekcji sprzętu i pojazdów po ograniczenie kontaktu z dzikim ptactwem.
Bioasekuracja kluczem do ochrony stad
Podstawą ochrony przed ND jest profilaktyka i szczepienia. W gospodarstwach drobnotowarowych zaleca się m.in. karmienie i pojenie drobiu wyłącznie w pomieszczeniach zamkniętych, izolację od dzikiego ptactwa oraz stosowanie odzieży ochronnej.
W fermach przemysłowych obowiązuje ścisły reżim bioasekuracyjny, obejmujący dezynfekcję wjazdów i mat wejściowych, zakaz przemieszczania osób postronnych oraz kontrolę pochodzenia pasz i wody.
Rola hodowców i lekarzy weterynarii
Zgodnie z zaleceniami Głównego Lekarza Weterynarii, posiadacze drobiu oraz lekarze weterynarii mają obowiązek niezwłocznego zgłaszania podejrzeń ND do powiatowego inspektoratu weterynarii. Do niepokojących sygnałów należą: wzrost śmiertelności, duszność, drgawki, skręt szyi, czy nagły spadek pobierania paszy i wody.
Tabela 2. Podsumowanie sytuacji epizootycznej ND w 2025 r.
| Liczba ognisk | Liczba ptaków w ogniskach | Województwa o najwyższej liczbie przypadków | |
| do 22.10.2025 | 53 | 5 332 732 | mazowieckie, lubelskie, żuromińskie, wielkopolskie |
Dane GIW, aktualizacja: 22.10.2025 r.
Opracowano przez IBIMS Green na podstawie informacji z Głównego Inspektoratu Weterynarii oraz PIW w Czarnkowie.