W dniu 15 września 2025 r. w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, minister Stefan Krajewski, podpisał z wiceministrem Generalnej Administracji Celnej Chińskiej Ludowej Republiki Chin (GACC), Panem Zhao Zenglian, porozumienie dotyczące warunków stosowania regionalizacji w eksporcie polskiego mięsa drobiowego do Chin. Jest to bardzo ważny krok w rozwoju polskiego sektora drobiarskiego i jego dalszej ekspansji na rynki azjatyckie. Podpisanie umowy z przedstawicielem chińskiej administracji celnej było zwieńczeniem starań Polski o wprowadzenie zasady regionalizacji, rozpoczętych w 2024 roku podczas spotkania prezydentów Andrzeja Dudy i Xi Jinpinga.
– Podpisanie umowy o regionalizacji z Chinami to ogromny krok naprzód dla całego polskiego sektora mięsnego – podkreśla Witold Choiński, prezes Związku POLSKIE MIĘSO.
– To porozumienie otwiera przed nami realne możliwości wznowienia i rozwoju eksportu na jeden z najważniejszych rynków świata. Dzięki regionalizacji polskie zakłady będą mogły w sposób stabilny i przewidywalny prowadzić handel, co wzmocni pozycję naszego sektora na arenie międzynarodowej. Branża mięsna od lat jest motorem polskiego eksportu rolno-spożywczego, a porozumienie daje szansę na dalszy dynamiczny rozwój i umocnienie marki „Polska żywność” na rynkach azjatyckich.
Polska jest największym producentem mięsa drobiowego w Unii Europejskiej, a możliwość dalszego rozwoju eksportu – zwłaszcza na tak perspektywiczny rynek jak Chiny – ma ogromne znaczenie zarówno dla naszych producentów, jak i dla całego sektora drobiarskiego. Otwiera to przed branżą szansę na umocnienie pozycji Polski jako jednego z kluczowych eksporterów żywności na świecie.
Warto przypomnieć, że w latach poprzedzających 2020 rok wartość polskiego eksportu mięsa drobiowego do Chin sięgała nawet 55 milionów euro rocznie. Obecnie, w związku z rosnącym potencjałem produkcyjnym i eksportowym polskich firm, istnieje realna szansa, że ta wartość znacząco wzrośnie w najbliższych latach.
Regionalizacja w handlu drobiem oznacza, że w przypadku wystąpienia choroby zakaźnej drobiu – takiej jak grypa ptaków czy choroba Newcastle – zakaz eksportu mięsa, jaj lub piskląt nie obejmuje całego terytorium kraju, lecz jedynie ten region (województwo, powiat lub wyznaczoną strefę), w którym stwierdzono ognisko choroby. Takie rozwiązanie pozwala ograniczyć skutki ewentualnych restrykcji do obszarów rzeczywiście dotkniętych problemem, przy jednoczesnym utrzymaniu ciągłości handlu w pozostałej części kraju.
W przypadku porozumienia z Chinami uzgodniono zastosowanie regionalizacji na poziomie NUTS 3, czyli podregionów obejmujących grupy powiatów – łącznie 73 jednostki administracyjne. To bardzo korzystne rozwiązanie, które zapewnia znacznie większą elastyczność we współpracy z chińskimi partnerami w sytuacji wystąpienia ogniska choroby, niż miałoby to miejsce w przypadku regionalizacji obowiązującej na poziomie całego województwa.
Strona chińska zobowiązała się, że w ciągu 30 dni od podpisania porozumienia przywróci możliwości eksportowe dla polskich firm posiadających odpowiednie uprawnienia. Obecnie 9 zakładów drobiarskich z Polski ma już prawo do eksportu na rynek chiński, a około 40 kolejnych znajduje się na liście oczekujących na zatwierdzenie.
W 2024 roku Polska umocniła swoją pozycję lidera wśród producentów i eksporterów mięsa drobiowego w Unii Europejskiej. Krajowa produkcja wyniosła 3,5 mln ton, z czego aż 2 mln ton, czyli około 60% całkowitej produkcji, trafiło na rynki zagraniczne. Wartość eksportu osiągnęła poziom 5 miliardów euro, co potwierdza strategiczne znaczenie sektora drobiarskiego dla polskiego handlu rolno-spożywczego. Tak wysoki udział eksportu wynika z wysokiej jakości polskiego mięsa, konkurencyjnych kosztów produkcji, nowoczesnych technologii przetwórstwa oraz skutecznej promocji na rynkach międzynarodowych.
Grypa ptaków należy do chorób zwalczanych z urzędu i podlega rygorystycznym procedurom nadzoru weterynaryjnego. Po potwierdzeniu ogniska HPAI wszystkie ptaki w zakażonym gospodarstwie są niezwłocznie zabijane i utylizowane, a wokół wyznacza się obszary zapowietrzone i zagrożone. Wprowadzane są tam ograniczenia w przemieszczaniu drobiu, jaj i produktów pochodzenia zwierzęcego, prowadzi się dezynfekcję, monitoring i kontrole weterynaryjne. Zazwyczaj obowiązują strefy bezpieczeństwa w promieniu 3 oraz 10 kilometrów od ogniska choroby. Od 2023 roku w Unii Europejskiej dopuszczono również możliwość stosowania szczepień ochronnych w określonych sytuacjach, między innymi w stadach kaczek lub na terenach szczególnie narażonych na wystąpienie choroby, zgodnie z przepisami rozporządzenia Komisji (UE) 2023/361.
Zestawienie danych o eksporcie mięsa drobiowego z Polski do Chin – wnioski
- 55 mln euro – tyle wynosiła wartość eksportu mięsa drobiowego do Chin przed 2020 r.
- Regionalizacja (2025 r.) – porozumienie z Chinami ma kluczowe znaczenie dla wznowienia eksportu po latach ograniczeń.
- Skala sektora (2024 r.) – 3,5 mln ton produkcji, z czego aż 2 mln ton (60%) trafiało na eksport o wartości 5 mld euro.
- Zakłady eksportowe – 9 już posiadają uprawnienia, a 40 oczekuje na ich uzyskanie, co wskazuje na duży potencjał wzrostu.
- Regionalizacja NUTS 3 (73 jednostki) – pozwoli ograniczać skutki ewentualnych zakazów eksportu tylko do obszarów dotkniętych chorobą.
Tabela1. Stan przed regionalizacją i po jej wprowadzeniu – porównanie
Aspekt | Przed 2025 | Po 2025 | Zmiana / efekt |
Regulacje eksportowe do Chin | Brak regionalizacji; w przypadku chorób zakaz obejmowałby cały kraj | Regionalizacja NUTS 3 (73 jednostki administracyjne) | Większa elastyczność, zakazy dotyczą tylko obszarów dotkniętych chorobą |
Możliwości eksportowe zakładów | 9 zakładów posiadało uprawnienia, reszta nie mogła eksportować | 9 zakładów ma uprawnienia, około 40 zakładów oczekuje na zatwierdzenie | Zwiększenie liczby zakładów zdolnych do eksportu; potencjał rozwoju handlu |
Ryzyko związane z chorobami drobiu | Wystąpienie choroby mogło blokować eksport z całego kraju | Zakaz eksportu dotyczy tylko regionu, w którym stwierdzono ognisko choroby | Ograniczenie strat dla branży, utrzymanie ciągłości handlu |
Stabilność handlu | Niestabilna, uzależniona od wystąpienia chorób i decyzji chińskich władz | Stabilna i przewidywalna dzięki regionalizacji | Wzrost bezpieczeństwa eksportu i pewności planowania produkcji |
Wartość eksportu do Chin | Przed 2020 r.: ok. 55 mln € rocznie | Po 2025 r.: istnieje realna szansa na znaczący wzrost | Możliwość odbudowy i rozwoju rynku chińskiego |
Znaczenie dla polskiego sektora drobiarskiego | Ograniczone możliwości wzrostu na rynku chińskim | Duża szansa na dynamiczny rozwój i umocnienie marki „Polska żywność” w Azji | Wzmocnienie pozycji Polski jako eksportera żywności na rynkach azjatyckich |
Opracowanie własne IBIMS Green.