KRIR apeluje o wsparcie dla hodowców
Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych, realizując wniosek przyjęty podczas IX posiedzenia KRIR VII kadencji, pismem z 9 października 2025 r. zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Stefana Krajewskiego o zmianę wytycznych dla interwencji I.10.5 „Rozwój małych gospodarstw” w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej 2023–2027.
KRIR postulował, by zakup stada podstawowego, czyli materiału hodowlanego niezbędnego do rozpoczęcia lub rozszerzenia produkcji zwierzęcej, został uznany za koszt kwalifikowalny. Argumentowano, że bez takiego wsparcia małe gospodarstwa nie będą w stanie przeprowadzić realnej restrukturyzacji i zwiększyć wartości sprzedaży produktów rolnych.
Według KRIR, w przypadku gospodarstw ukierunkowanych na produkcję zwierzęcą – bydła, trzody chlewnej czy owiec – inwestycja w stado podstawowe jest kluczowa dla uzyskania zdolności produkcyjnej i osiągnięcia celów programu. Obecny brak możliwości finansowania materiału hodowlanego ogranicza skuteczność interwencji oraz tempo modernizacji sektora hodowlanego.
Ministerstwo: zakup zwierząt nie jest inwestycją
W odpowiedzi z dnia 20 października 2025 r., sygnowanej przez ministra Stefana Krajewskiego, resort rolnictwa przedstawił stanowisko w tej sprawie. Minister przypomniał, że instrument „Rozwój małych gospodarstw” w ramach PS WPR różni się istotnie od wcześniejszego programu „Restrukturyzacja małych gospodarstw” realizowanego w PROW 2014–2020. Oba mechanizmy mają odmienne grupy docelowe, zakres wsparcia, formy pomocy oraz budżety.
W piśmie skierowanym do prezesa KRIR Wiktora Szmulewicza, minister wyjaśnił, że interwencja I.10.5 obejmuje wyłącznie inwestycje materialne i niematerialne związane z prowadzeniem produkcji rolnej, w tym ekologicznej, oraz przygotowaniem produktów do sprzedaży w ramach Krótkich Łańcuchów Dostaw.
Tabela 1. Zakres kosztów kwalifikowalnych w interwencji I.10.5
| Rodzaj wydatku | Opis |
| Inwestycje budowlane | Budowa, przebudowa i modernizacja budynków inwentarskich |
| Wyposażenie budynków lub budowli | Zakup wyposażenia technologicznego, systemów wentylacji, poideł, itp. |
| Nowe maszyny, urządzenia i sprzęt | Maszyny rolnicze, urządzenia udojowe, sprzęt komputerowy |
| Wartości niematerialne i prawne | Oprogramowanie, licencje, technologie produkcyjne |
Unijne przepisy wykluczają zakup stada
Minister Krajewski w piśmie do KRIR zaznaczył, że zgodnie z art. 73 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2115, interwencja „Rozwój małych gospodarstw” ma charakter inwestycyjny, a nie premiowy. Zgodnie z tym przepisem, zakup zwierząt nie może być uznany za koszt kwalifikowalny, ponieważ nie stanowi inwestycji trwałej w rozumieniu prawa unijnego.
W efekcie finansowanie zakupu stada podstawowego z budżetu PS WPR 2023–2027 jest prawnie niemożliwe. Minister wskazał, że takie rozwiązanie ma na celu zachowanie jednolitych zasad pomocy w całej Unii Europejskiej i zapobieżenie różnicowaniu wsparcia pomiędzy państwami członkowskimi.
Brak zmian w wytycznych PS WPR
Pomimo argumentów KRIR, resort rolnictwa nie przewiduje zmian w regulaminie interwencji. Oznacza to, że hodowcy nie będą mogli rozliczyć zakupu materiału hodowlanego w ramach inwestycji finansowanych ze środków PS WPR.
Zgodnie z obowiązującymi wytycznymi, pomoc w ramach interwencji I.10.5 obejmuje wyłącznie inwestycje infrastrukturalne i technologiczne, służące poprawie efektywności produkcji – nie zaś zakup zwierząt hodowlanych.
Podstawa prawna:
- Wytyczne szczegółowe w zakresie przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy finansowej w ramach Planu Strategicznego WPR 2023–2027 dla interwencji I.10.5 „Rozwój małych gospodarstw”.
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2115 ustanawiające przepisy dotyczące wsparcia planów strategicznych WPR i finansowania z EFRG oraz EFRROW.
Opracowano przez IBIMS Green na podstawie informacji ze strony Krajowej Rady Izb Rolniczych.