Niedawno zawarta umowa handlowa między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi, której szczegóły przedstawiono w opublikowanym wspólnym oświadczeniu, okazuje się całkowicie niekorzystna dla europejskiego sektora rolno-spożywczego. Jak podkreśla Copa-Cogeca, rolnicy i spółdzielnie rolnicze w Europie nie otrzymali żadnych ustępstw, podczas gdy amerykańscy producenci zyskali nowe preferencje.
Jeszcze niedawno przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, podczas wizyty w Szkocji, sugerowała możliwość wprowadzenia zasady „zero-for-zero” w odniesieniu do niektórych produktów rolnych. Zasada ta oznacza wzajemne zniesienie ceł na określone towary – czyli jeśli Unia Europejska obniżyłaby cła do zera np. na amerykańskie wina, wówczas Stany Zjednoczone zobowiązałyby się do analogicznego zniesienia ceł na te same produkty pochodzące z UE. W finalnym oświadczeniu nie znalazły się jednak żadne konkretne rozwiązania w tym zakresie. Nawet minimalne oczekiwania dotyczące obniżenia ceł na wino i mocne alkohole – popierane przez przedstawicieli branży zarówno w UE, jak i w USA – nie zostały spełnione.
Co gorsza, porozumienie przewiduje ułatwiony dostęp dla amerykańskich produktów rolno-spożywczych na rynek europejski, podczas gdy eksporterzy z UE muszą się liczyć z podwyższonymi cłami, sięgającymi już 15% w przypadku kluczowych towarów. – To nie jest równowaga, to strategiczny błąd, który osłabia unijnych rolników, spółdzielnie i całe obszary wiejskie – alarmuje Copa-Cogeca.
Organizacja wzywa Komisję Europejską do podjęcia dalszych negocjacji z USA w celu obniżenia ceł na kluczowe produkty eksportowe UE oraz do pilnego opublikowania szczegółowej oceny skutków zawartego porozumienia dla europejskiego rolnictwa. Analiza powinna uwzględnić m.in. efekty substytucji na rynku, zwłaszcza że konkurencyjne kraje, takie jak Australia czy Argentyna, nadal korzystają z preferencyjnych 10% stawek celnych.
Copa-Cogeca oczekuje także jasności w sprawie planowanych zmian w unijnych regulacjach dotyczących wylesiania i zrównoważonego rozwoju oraz ich konsekwencji dla producentów. Podkreśla przy tym, że ewentualne ułatwienia w zakresie zasad sanitarnych czy certyfikacji dla USA nie mogą odbywać się kosztem wysokich standardów produkcji obowiązujących w Europie.
– Niestety, ta umowa wpisuje się w niepokojący trend marginalizowania rolnictwa w unijnych negocjacjach handlowych. Komisja musi wyjaśnić, jak ten wynik ma się do deklarowanych celów dotyczących strategicznej roli naszego sektora, odporności obszarów wiejskich i sprawiedliwego handlu – apeluje Copa-Cogeca. – Oczekujemy również przedstawienia natychmiastowych działań łagodzących negatywne skutki tej decyzji dla unijnych rolników.
Opracowane przez IBIMS Green na podstawie informacji z Copa-Cogeca.