Zapomniany sojusz – jak zwierzęta pomagają chronić nasze lasy?

Kategoria: Nauka i rozwój
18 wrz, 2025

Pożary lasów nasilają się w Europie

Przyczyną jest m.in. nagromadzona sucha roślinność

Zwierzęta gospodarskie ograniczają „paliwo” dla ognia

Wypas zmniejsza ryzyko i skutki pożarów

Hodowla to także wsparcie wsi i ekosystemów


Pożary lasów w Europie stają się coraz częstsze i bardziej niszczące. Winna jest nie tylko susza i zmiany klimatyczne, ale także nagromadzona sucha roślinność. Okazuje się jednak, że zwierzęta gospodarskie mogą odegrać ważną rolę w walce z żywiołem. Wypas bydła, owiec czy kóz nie tylko zmniejsza ryzyko pożarów, ale również wspiera życie wsi i lokalną gospodarkę.

Europa w ogniu – rosnące straty

Tego lata tylko w dwóch krajach – Hiszpanii i Portugalii – spłonęło ponad 350 tys. hektarów lasów i pól, czyli obszar wielkości Majorki. Skutki są dramatyczne: straty przekroczyły 600 mln euro, ucierpiały unikalne ekosystemy, a do atmosfery trafiło 39,4 megaton CO₂ – tyle, ile rocznie emitują 10 milionów samochodów.

Zwierzęta jako „naturalni strażacy”

Eksperci zwracają uwagę, że przyczyną coraz większej liczby pożarów jest m.in. nagromadzenie suchej roślinności na nieużytkowanych terenach. W tym właśnie pomagają zwierzęta gospodarskie. Owce, kozy, bydło czy konie żywią się trawami i krzewami – materiałem, który w przeciwnym razie staje się paliwem dla ognia. Badania pokazują, że tam, gdzie prowadzony jest regularny wypas, pożary są rzadsze i mniej intensywne.

Wypas – skuteczna strategia ochrony lasów 

Coraz częściej naukowcy i politycy podkreślają, że wypas to nie tylko tradycja, ale i narzędzie prewencji. Włączenie wypasu do systemów zarządzania terenami leśnymi i wiejskimi to nie tylko ograniczanie ryzyka pożarów, ale też przywracanie równowagi ekologicznej. Różne gatunki zwierząt uzupełniają się – bydło skutecznie usuwa trawy, kozy zjadają krzewy. Takie podejście wzmacnia odporność ekosystemów i wspiera lokalne społeczności.

Polityka i wsparcie finansowe

Państwa członkowskie UE mogą włączać wypas do strategii prewencji pożarowej, a rolnicy mogą liczyć na finansowanie w ramach Wspólnej Polityki Rolnej – m.in. z Ekoschematów, Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich czy funduszy Natura 2000. Współpraca rolników, samorządów i władz centralnych może sprawić, że „zieloni strażacy” – zwierzęta gospodarskie – staną się stałym elementem ochrony lasów.

Powrót do dawnego sojuszu

Historia pokazuje, że tam, gdzie zniknęły wielkie stada roślinożerców, wzrosła częstotliwość pożarów. Dziś, w dobie zmian klimatycznych, powrót do tej symbiozy ludzi, zwierząt i przyrody może okazać się jedną z najtańszych i najskuteczniejszych metod ochrony naszych lasów.

Opracowano przez IBIMS Green na podstawie informacji ze storny MeattheFacts oraz Union Civil Protection Knowledge Network